Jeśli podoba Ci się to co robimy i chciałbyś nam dać o tym znać, możesz po prostu postawić nam kawę. Będzie nam miło. Poczujemy się lepiej i zmotywuje nas to do dalszego pisania.
Śnienie.
Duo Therelda to mocno intrygujący i eksperymentalny projekt, który tworzą dwie islandzkie artystki, Hekla Magnúsdóttir i Lilja María Ásmundsdóttir, posługujące się niezwykle osobliwymi instrumentami. Zresztą nawiązuje do nich nazwa tego duetu. Oryginalne słowo Therelda pochodzi z połączenia dwóch innych słów, nazw instrumentów – Theremin i Hulda.
O ile theremistka Hekla Magnúsdóttir i instrument muzyczny, na którym gra powinny być doskonale znane miłośnikom muzyki islandzkiej, gdyż pisaliśmy o twórczości tej artystki niejednokrotnie – ostatnio w recenzji jej albumu EP „Sprungur” (2020, Phantom Limb Records, recenzja TUTAJ), o tyle po raz pierwszy spotykamy się z Lilją Maríą Ásmundsdóttir.
Lilja María Ásmundsdóttir jest artystką, kompozytorką i pianistką pochodzącą z Reykjaviku na Islandii. W latach 2017-2018 studiowała kompozycję w City, University of London pod kierunkiem Claudii Molitor. W przeszłości uczęszczała na szkolenia u takich kompozytorów jak John A. Speight, Jennifer Walshe, Newton Armstrong i Tullis Rennie. W swoich pracach lubi badać związki między różnymi formami sztuki, głównie sztukami wizualnymi i muzyką. Zajmuje się tworzeniem rzeźb dźwiękowych, instalacji audiowizualnych oraz rolą performera w odniesieniu do sztuk interdyscyplinarnych. W 2016 roku odbyła staż u pianistki i wynalazcy Sarah Nicolls.
W tym czasie koncentrował się na tworzeniu rzeźb i instalacji muzycznych. W tym samym roku Lilja otrzymała stypendium z Icelandic Student Innovation Fund na opracowanie swojej dźwiękowo-świetlnej rzeźby, której nadała nazwę Hulda, pod kierunkiem Berglindy Maríi Tómasdóttir, profesora nadzwyczajnego wykonawstwa muzyki współczesnej w Iceland Academy of the Arts oraz lutnika Jóna Marinó Jónssona. Dany projekt był jednym z pięciu innych projektów nominowanych do nagrody prezydenta Islandii za innowacyjne rozwiązania. Lilja posiada dyplom w zakresie gry na fortepianie zdobyty na Iceland Academy of the Arts. Jako performerka skupia się na repertuarze XX i XXI wieku. Jej występy obejmują prawykonanie utworów wielu młodych kompozytorów oraz wykonanie Koncertu fortepianowego G Maurice’a Ravela z Iceland Symphony Orchestra jako jednego ze zwycięzców konkursu Young Soloists 2015. Jest także częścią islandzkiego zespołu artystycznego Hlökk (wraz z Ingibjörg Ýr Skarphéðinsdóttir i Ragnheiður Erla Björnsdóttir). Wartym odnotowania jest fakt, że ich audiowizualny album „Hulduhljóð” otrzymał w 2019 roku nagrodę Kraumur. Album był również nominowany do Icelandic Music Awards jako płyta roku. Prace Lilji Maríi były wystawiane m.in. na festiwalu Dark Music Days w Reykjaviku, Muzeum Brunela w Londynie, Spectrum na Brooklynie i Grand Theatre w Groningen.
Wspomniana Hulda to rzeźba dźwiękowo-świetlna, równocześnie jest to także instrument smyczkowy, który wytwarza zarówno dźwięk, jak i światło. Podczas występów otoczenie Huldy wypełnione jest dźwiękami, wzorami, cieniami i kolorami, które nieustannie się zmieniają. Artystce w sprawach elektroniki i programowania świateł doradzał Stefán Ólafur Ólafsson. Nazwa Hulda oznacza coś, co jest ‘schowane’ lub ‘ukryte’ i odzwierciedla projekt instrumentu. Na pierwszy rzut oka instrument wygląda niepozornie, ale gdy pozna się go lepiej, ujawnia on swoje ukryte potencjały. Konstrukcja instrumentu opiera się na anatomii człowieka, głównie na zmysłach, które są związane z naszą percepcją słuchu i wzroku. Dolna część obudowy oparta jest na częściach ucha wewnętrznego, a górna na mięśniach oka. Wewnątrz instrumentu wbudowane są światła podłączone do komputera, który analizuje częstotliwości granych nut i interpretuje informacje oraz tłumaczy dźwięki na światło. Cały mechanizm, który steruje światłem jest ukryty wewnątrz instrumentu, jest częścią rzeźby, więc rzeźba początkowo wygląda jak instrument smyczkowy, ale podczas gry ujawnia swoje pełne możliwości. Instrument posiada 25 strun i jest zwykle strojony chromatycznie, jednak można go dostosować do różnych brzmień. Wizualną reprezentację świateł można również dostosować do różnych projektów, nowe palety kolorów, różne wzory i wizualizacje można zaprojektować tak, aby pasowały do różnych koncepcji.
22 marca 2022 roku Duo Therelda wydał swój debiutancki album zatytułowany „Lofthjúpur”. Wydawnictwo składa się z sześciu instrumentalnych kompozycji oznaczonych jedynie rzymskimi cyframi. Muzyka z tej płyty została skomponowana na trzy instrumenty – theremin, hulda i preparowany fortepian.
„Lofthjúpur” to dźwiękowa przestrzeń o mocno eksperymentalnym charakterze, w której można doszukiwać się pewnych skojarzeń z ambientem, drone i wpływami neoklasycznymi. Tytuł płyty tłumaczy się jako ‘atmosfera’ i nie jest to dziwne, bo generalnie o tę atmosferę się tutaj głównie rozchodzi. Jest ona równocześnie eteryczna i tajemnicza, niepokojąca i senna. Można nawet powiedzieć, że jest śniąca. Balansuje między pozornym spokojem a paranoją. Dźwięki, które proponuje nam Duo Therelda sprawiają wrażenie jakby pochodziły z odległych przestrzeni, z jakichś zaświatów, były echem rozmawiających ze sobą zjaw. Kojarzyć się mogą również z podwodnymi odgłosami morskich stworzeń lub zniekształconymi odgłosami wiejącego w górach wiatru. Można także odnieść wrażenie, że specyficzne dźwięki wydobywające się z jakże osobliwych instrumentów starają się schować przed nami, spoglądają na nas z ukrycia i kiedy nie patrzymy w ich stronę skradają się do nas, wolno poruszając się w cieniu. Tutaj dźwięki są barwami, które wydają się żyć i przekształcać w różnorakie formy.
Zdaję sobie sprawę, że moje słowa brzmią jak majaczenie, ale uwierzcie mi, że słowa więzną w gardle, gdy człowiek stara się napisać coś sensownego o debiucie projektu Duo Therelda. Islandki stworzyły doprawdy niepowtarzalną całość, którą trudno jest skopiować, ani też choćby zbliżyć się do wykreowanego niepowtarzalnego klimatu, który uwodzi zmysły słuchacza. „Nawiedzona” muzyka z „Lofthjúpur” spokojnie mogłaby posłużyć za soundtrack do mrocznego filmu lub jako tło dla seansu spirytystycznego. Zapewnia unikalne wrażenia. Odważcie się i koniecznie sprawdźcie jak brzmi Duo Therelda.
1. I. 03:07
2. II. 03:38
3. III. 02:39
4. IV. 04:40
5. V. 03:21
6. VI. 02:16
Duo Therelda : bandcamp
Hekla : website / facebook / bandcamp / soundcloud
Lilja María Ásmundsdóttir : website / facebook